İçindekiler
TogglePanik bozukluk, bireylerin beklenmedik ve tekrarlayan panik ataklar yaşadığı bir anksiyete bozukluğudur. Bu ataklar sırasında kişi yoğun korku veya rahatsızlık hisseder ve genellikle fiziksel belirtilerle birlikte gelir. Panik bozukluk, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir ve tedavi edilmediğinde kronikleşebilir. Bu yazıda, panik bozukluğun ne olduğunu, belirtilerini ve psikoterapide nasıl çalışıldığını inceleyeceğiz.
Panik bozukluk, tekrarlayan ve beklenmedik panik ataklarla karakterize edilen bir anksiyete bozukluğudur. Panik ataklar sırasında kişi yoğun bir korku veya rahatsızlık hisseder ve bu durum genellikle birkaç dakika içinde doruk noktasına ulaşır. Amerikan Psikiyatri Birliği’nin tanı kriterlerine göre, panik atak sırasında aşağıdaki belirtilerden en az dördü yaşanır:
Panik bozukluğu olan bireyler, bu atakların tekrar edeceği korkusuyla sürekli endişe içinde olabilir ve ataklardan kaçınmak için günlük aktivitelerinden kaçınabilirler.
Panik bozukluğun tedavisinde çeşitli psikoterapi yöntemleri etkili olabilir. En yaygın ve etkili yöntemler arasında bilişsel davranışçı terapi (BDT), maruz bırakma terapisi ve destekleyici terapiler yer alır.
Bilişsel davranışçı terapi, panik bozukluk tedavisinde en yaygın kullanılan yöntemlerden biridir. BDT, bireylerin olumsuz düşünce kalıplarını ve yanlış inançlarını tanımlamalarına ve değiştirmelerine yardımcı olur. BDT’nin panik bozukluk üzerindeki etkinliği, birçok bilimsel çalışmayla desteklenmiştir. Journal of Consulting and Clinical Psychology’de yayımlanan bir meta-analiz, BDT’nin panik bozukluk tedavisinde etkili olduğunu göstermektedir (Hofmann et al., 2012).
Maruz bırakma terapisi, bireylerin korktukları durumlardan kaçınmak yerine bu durumlarla yüzleşmelerini teşvik eder. Panik bozukluğu olan bireyler, kontrollü ve güvenli bir ortamda panik atak belirtilerini yeniden yaşamaya maruz bırakılırlar. Bu yöntem, zamanla belirtilerin azalmasına ve kişinin korkularını yönetebilmesine yardımcı olabilir. Behaviour Research and Therapy dergisinde yayımlanan bir araştırma, maruz bırakma terapisinin panik bozukluk tedavisinde etkili olduğunu vurgulamaktadır (Craske & Barlow, 2007).
Destekleyici terapiler, panik bozukluğu olan bireylerin duygusal destek almalarını ve stresle başa çıkma becerilerini geliştirmelerini sağlar. Bu terapiler, bireylerin kendilerini daha iyi hissetmelerine ve panik ataklarla başa çıkma becerilerini artırmalarına yardımcı olabilir.
Panik bozukluk, tedavi edilmediğinde yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilecek bir anksiyete bozukluğudur. Bilişsel davranışçı terapi, maruz bırakma terapisi ve destekleyici terapiler gibi psikoterapi yöntemleri, panik bozukluk tedavisinde etkili olabilir. Bu terapiler, bireylerin panik ataklarla başa çıkmalarını ve yaşam kalitelerini artırmalarını sağlar. Sağlık profesyonelleri, panik bozukluğu olan bireylerin tedavi süreçlerinde onlara destek olarak, bu zorluğun üstesinden gelmelerine yardımcı olabilirler.
Uzm. Psk. Selin Kahvecioğlu